Skrzypionki zbożowe to niewielkie chrząszcze, których formy dorosłe i larwy żerują na uprawach zbóż. Szkodniki te są coraz częściej spotykane na polach. Zbyt późno zidentyfikowana inwazja może być przyczyną znacznych strat. Dlatego warto systematycznie przeprowadzać lustrację pól w celu wczesnej identyfikacji zagrożenia.
Jak rozpoznać skrzypionki zbożowe?
Skrzypionki zbożowe to niewielkie chrząszcze z rodziny stonkowatych. Formy dorosłe osiągają do 6 mm długości, a pokrywy ich skrzydeł mają charakterystyczną, niebieskozieloną barwę z metalicznym połyskiem. Nogi i głowa są czerwono-rdzawe, a stopy czarne. Z kolei larwy na pierwszy rzut oka przypominają ślimaki – ich ciało jest miękkie, wrzecionowate, grzbietowo uwypuklone o barwie brunatno-żółtej. Głowa zaś jest kulista i czarna.
Kiedy występują skrzypionki?
Dorosłe chrząszcze zimują w pozostawionych resztkach pożniwnych oraz pod ziemią. Wiosną, najczęściej w drugiej połowie kwietnia, rozpoczynają żerowanie na zbożach ozimych. Następnie samice składają jasnożółte jaja na górnych częściach liści. Po około 2 tygodniach z jaj wykluwają się larwy, które żywią się tkanką miękiszową zbóż, po czym przepoczwarzają się. Po przepoczwarzeniu chrząszcze żerują na uprawach, by ostatecznie ukryć się pod ziemią, aby przezimować.
Jakie szkody powodują skrzypionki zbożowe w uprawach?
Mimo, iż dorosłe chrząszcze żerują na zbożach, to formy larwalne powodują największe szkody w uprawach. Żywią się one tkanką miękiszową liści źdźbeł, najczęściej flagowego i podflagowego. Larwy wygryzają tkanki wzdłuż liści, co skutkuje powstaniem charakterystycznych, białych pasów na liściach. Prowadzi to do zmniejszenia powierzchni asymilacyjnej liści, co przekłada się na obniżoną zdolność plonowania, nawet do 9 dt/ha. Już kilka larw jest w stanie zniszczyć cały liść.
Jak zapobiegać szkodom powodowanym przez skrzypionki zbożowe?
Podstawą zwalczania inwazji skrzypionek zbożowych jest stosowanie insektycydów. Zabiegi z ich wykorzystaniem przeprowadza się po przekroczeniu progów ekonomicznej szkodliwości: 1-1,5 larwy na źdźbło w oziminach oraz 0,5-1 larwy na źdźbło w zbożach jarych. Opryski należy przeprowadzać od początku do szczytu wylęgu larw. Insektycydy wykazują największą skuteczność wobec larw mających od 2 do 4 mm długości.
Skrzypionki zbożowe to szkodniki, które mogą spowodować w uprawach zbóż straty sięgające 30%. Zarówno formy dorosłe jak i larwy żerują na roślinach, jednak największe szkody powodują larwy, które wyjadają tkankę miękiszową liści flagowych, pełniących kluczową rolę w budowaniu plonu. Dlatego tak ważny jest monitoring upraw, który umożliwi identyfikację występowania szkodnika, a także wyznaczenie optymalnego terminu zabiegu z użyciem insektycydów.
- Zewnętrzny materiał partnerski